تستوسترون

تستوسترون هورمونی است که در انسان و همچنین در حیوانات یافت میشود. در مردان، بیضه‌ ها در درجه اول تستوسترون می سازند. تخمدان‌ های زنان نیز در مقادیر بسیار کم تستوسترون تولید میکنند. تولید تستوسترون در دوران بلوغ شروع به افزایش قابل توجهی کرده و پس از ۳۰ سالگی یا بیشتر شروع به کاهش میکند. تستوسترون اغلب با میل جنسی مرتبط است و نقش حیاتی در تولید اسپرم دارد. همچنین بر توده استخوانی و عضلانی، نحوه ذخیره چربی در بدن مردان و حتی تولید گلبول های قرمز نیز تأثیر میگذارد. سطح تستوسترون در آقایان میتواند بر خلق و خوی آنها نیز تأثیر بگذارد.

در آقایان، تستوسترون آندروژن اصلی مترشحه از سلول‌های بینابینی بیضه به نام سلول‌های لیدیگ است. تستوسترون در رشد و نمو ارگان‌های جنسی مردانه، بزرگ شدن عضلات اسکلتی، رشد موهای زیر بغل، صورت و نیز اسپرماتوژنز نقش دارد. تستوسترون برای بررسی‌های ناتوانی جنسی و ناباروری آقایان اندازه‌گیری می‌شود.

در خانم‌ها، مقادیر کم تستوسترون از تخمدان‌ها و غدد آدرنال ترشح می‌شود. حداکثر مقدار آن در میانه سیکل قاعدگی وجود دارد. این تست برای بررسی تومورهای تخمدان، هیرسوتیسم و ناباروری انجام می‌شود.

تستوسترون در مردان

یک دلیل شایع برای انجام این آزمایش، بلوغ زودرس یا تاخیر در آن است. تست هورمون تستوسترون همچنین در صورتی که پزشک به پایین بودن هورمون  مشکوک باشد توصیه می‌شود. پایین بودن سطح تستوسترون در مردان به عنوان هیپوگونادیسم هم شناخته می‌شود.

علائم هیپوگونادیسم در مردان به قرار زیر است:

• کاهش موی بدن
• کاهش توده عضلانی
• کاهش میل جنسی
• اختلال نعوظ
• رشد بافت سینه یا ژینکوماستی

بعضی از علتهای ممکن دیگر داشتن تستوسترون پایین عبارتند از:

• تاخیر در بلوغ
• صدمه به بیضه که ممکن است بوسیله ضربه، اعتیاد به الکل یا اوریون ایجاد شده باشد
• بیماری هیپوتالاسمی
• بیماری هیپوفیز
• تومور هیپوفیز غیر سرطانی

بعضی از بیماریهای ژنتیک هم بر میزان هورمون تستوسترون اثر می‌گذارند  از جمله سندرم کلاین فلتر، سندرم کالمن و دیستروفی میوتونی.

همچنین ممکن است مردی مقدار هورمون بیش از اندازه داشته باشد. میزان بالای تستوسترون می‌تواند مشکل ساز باشد. مقدار زیاد این هورمونها می‌تواند منجر به موارد زیر باشد:

• بلوغ زودرس یا با تاخیر
• هیپرتیروئیدیسم یا پر کاری تیروئید
• استروئیدهای آنابولیک
• هیپر پلازی مادرزادی آدرنال
• سندرم حساسیت به آندروژن
• تومور بیضه
• تومور آدرنال

تستوسترون در زنان

پزشکان همچنین آزمایش تستوسترون را در صورتی که در مورد زنی مشکوک به داشتن میزان بالای این هورمون باشند توصیه می‌کنند. مقدار زیاد این هورمون در زنان می‌تواند منجر به موارد زیر شود:

• پریودهای نامنظم یا تاخیر در پریودی
• عدم باروری
• رشد موی زائد در بدن و صورت
• خشونت صدا

بالا بودن هورمون تستوسترون در زنان به چند علت رخ می‌دهد از جمله:

• سندرم تخمدان پلی کیستیک
• هیپرپلازی مادرزادی آدرنوکورتیکال
• تومور یا سرطان تخمدان
• تومور غده فوق کلیوی